شاید وقتی مسافر دبی هستید و اسم این شهر مدرن و لوکس به گوشتان می خورد اولین چیزی که به نظرتان می آید این است که وارد یک شهر لاکچری و پر از آسمان خراش های منحصر به فرد می شوید ، این درسته ولی دبی مکان های سنتی و قدیم هم دارد که با افتخار به کل توریست ها و گردشگران معرفی می کند ، درست مثل محله بستکیه دبی ( Bastakia ) که احتمالا شما بعد از بازدید از موزه های دبی ، مکان های غرق فرهنگ و گذری بر تاریخ دبی ممکن است مایل باشید سفری به محله های دبی و منطقه های قدیمی این شهر نیز داشته باشید که این مناطق دارای خانه ها و ساختمان های شخصی است که در سالهای گذشته و دور ساخته شده اند و امروزه هزاران گردشگر و علاقه مند را جذب خود کرده است .
منطقه بستکیه دبی جایی است با خانه های دارای حیاط های سنتی که به بازدید کنندگان علاقه مند با ورود به اینجا کاملا حس درک ماهیت و فرهنگ واقعی این منطقه زیبا را به خوبی لمس می کنند و وقتی در بستکیه به گردش می پردازید کوچه های باریک و بادگیرهای بی نظیری را مشاهده می کنید که بیانگر استعداد تاریخی و طراحی سنتی و مهمتر فرهنگ و آداب و رسوم مردم دبی را به وضوح احساس می کنید ، با ما همراه باشید تا اطلاعات تکمیلی تری در اختیارتان قرار دهیم .
بَستکیه نام محله ای بسیار قدیمی و تاریخی در شهر دبی است که جزو جاذبه مهم تاریخی دبی شناخته می شود.
گذری بر تاریخچه محله بستکیه دبی
محله بستاکیا یا بستکیه دبی در اواخر قرن 19 ساخته شد تا مکانی و اقامتگاهی برای تاجران ایرانی ثروتمندی باشد که در این شهر فعالیت های تجاری داشتند چرا که آنها بیشتر مروارید و پارچه معامله می کردند و دلیل اصلی سفرشان به خاطر معاملات بدون مالیات و دسترسی به نهر دبی بوده است و در ادامه اینکه بستکیه شامل بخش شرقی بر دبی است که در امتداد نهر می باشد و جالب است بدانید که ساختمان ها و بناهای آهکی و مرجانی قدیمی در این منطقه که اکثر آن ها دارای برج های بادی هستند ، به صورت بسیار خوب و دقیقی تا به امروز محافظت شده اند و شاید اطلاع داشته باشید که برج های بادی نوعی سیستم تهویه هوا برای خانه های قدیمی دبی بوده اند. قبل تر کسی به چشم جاذبه ای گردشگری به آن نگاه نمی کرد اما امروزه گشت و گذار در این محله خالی از لطف نیست. در تور دبی از این محله به عنوان جاذبه ای سنتی یاد می شود درست برخلاف دیگر جاذبه های شهر که دنیایی مدرن را تداعی می کنند.
صحبت های طولانی و داستان های مختلف و متنوعی تا به امروز منتشر شده است که یکی از اینها این بوده که تاجرهای ایرانی این عنصر معماری ( برج های بادی ) را از زادگاه خود به دبی آورده بودند که امروزه علاقه مندان بسیاری محو این نمونه ها شده اند و در ضمن راهروهای باریک اینجا که با معماری عربی آمیخته شده است به نوعی بیانگر یک تاریخ قدیمی و هیجان انگیز از دبی را بوده و ضمنا درون این منطقه شما به ” گالری Majilis ” برخورد می کنید که دارای مجموعه ای از سرامیک ها و مبلمان های قدیمی عربی بامزه ای است و همچنین ” گالری XBA “ که این مکان نیز دارای یک مجموعه بی نظیر و زیبا از هنر معاصر است که در یکی از ساختمان های تاریخی قرار گرفته شده است .
در ادامه لازم به ذکر است که بدانید در دهه 1970 میلادی نیمی از دهکده بستکیه نابود شد و دلیل اصلی این کار این بود که محوطه بیشتری برای توسعه مجتمع اداری جدید در این منطقه ایجاد شود و اینکه بعده ها از خانه هایی هم که در مابقی قسمت های دهکده قرار داشت به عنوان انباری برای کارگرانی مورد استفاده قرار گرفت که از کشورهای مختلف به این شهر سفر کرده بودند و سالها بعد در سال 1989 شهرداری برنامه ای را به اجرا درآورد و آن هم متاسفانه این بود که قسمت های باقی مانده بستکیه را نیز از بین ببرد .
درست در آن زمان ” رینر آتر “ که یک معمار انگلیسی مشهوری بود به این منطقه آمد و نوسازی ها و تغییرات چشمگیری را در خانه ای که در آن سکونت داشت ایجاد نمود و همچنین وی یک کمپین بزرگی هم راه انداخت تا این محل را تا جایی که بتواند محفوظ نگه دارد و در این راستا نامه ای نیز به شاهزاده چارلز که قرار بود در آن سال به شهر دبی سفر کند نوشت و وقتی شاهزاده چارلز به این منطقه آمد از او خواستند که از بستکیه دیدن کند و همه بخش های آن را با ” رینر آتر ” مورد بررسی و تحلیل قرار دهند و سپس در آن بازدید، شاهزاده این پیشنهاد را داد که این محل باید حفظ شود چون ارزش بی نهایتی دارد و از آن زمان طرح نابودی این روستای زیبا و قدیمی کلا از بیت رفت تا اینکه بعده ها درست در سال 2005 میلادی طرحی برای بازسازی خانه ها و کوچه های قدیمی و بامزه اینجا توسط شهرداری دبی به اجرا درآمد که با تمام این توضیحات به همه گردشگران دبی پیشنهاد می کنیم که حتما در سفر خود به شهر از این محل تاریخی و زیبا حتما بازدیدی داشته باشند .
بستکیه دبی یا دبی قدیم را بهتر بشناسید
” بَستکیه ” نام محله ای بسیار قدیمی و تاریخی در شهر پر طرفدار دبی میباشد و مهم است بدانید که بنای این منطقه را بستکی های مهاجر از شهرستان بستک استان هرمزگان از سال 1890 میلادی به بعد بوجود آوردند و موقعیت ” محله قدیمی بستکیه ” درست در مجاورت موزه دبی در منطقه سنتی بر دبی و در خیابان فهیدی قرار گرفته و یکی از مناطق گردشگری دبی و همچنین جاذبه مهم تاریخی دبی نیز محسوب می شود و وقتی قدم به این محله می گذارید خانه هایی با معماری قدیمی ، کوچه های باریک و بادگیرهای مرتفع را می بینید که همگی نشان از نوع زندگی مردم در دبی قدیم را دارند و توجه داشته باشید که در آن زمان این بادگیرها فقط جنبه تزئینی نداشته اند و از آن ها برای خنک کردن منازلشان یعنی قبل از بهره گیری از انرژی الکتریکی نیز استفاده میشده است .
همچنین در بالا هم گفتیم ” دهکده البستکیه ” در امتداد خور دبی قرار دارد و قلعه الفهیدی نیز یکی از قدیمی ترین مکان های مسکونی در شهر دبی به شمار می رود و زمانی که البستکیه در دهه 1690 ساخته شد، در آن زمان ها تنها 60 خانه در آنجا وجود داشت که صاحب همه این خانه ها یک بازگان ایرانی پولدار بوده است و اینکه کوچه های قدیمی و بادگیرها برای جدا کردن این خانه ها از یکدیگر استفاده می شده و سالها بعد از وقتی که نفت در این منطقه کشف شد اتفاق بزرگی رخ داد وآن این بود که بیشتر خانواده ها به شهر جدید و مدرن دبی نقل مکان کردند و اینجا را ترک کردند .
در ضمن در اینجا از بادگیرهای سنتی استفاده میشده چرا که خانه های بستکیه از گرما و دمای بیرون در امان مانده و خنک بمانند که تا آنجاییکه می دانید تاثیرات شگفتی هم داشته اند و با این وجود بادگیر یک بنای سنتی ایرانی محسوب می گردد که کارکرد مهمی داشته یعنی باعث تهویه طبیعی و راه انداختن بادهای خنک در ساختمان میشده است و ضمنا این برج ها نیز با طراحی های متنوع دیگری در کشورهای مختلفی بکار می گرفته شده است ، این بادگیرها درست در بالای پشت بام خانه ها ساخته می شدند و مهمتر اینکه از هر چهار سمت باز بودند که در اصطلاح باعث میشده که باد را گیر انداخته و از طریق میله های باریک آن را به فضا داخلی خانه ها هدایت می کردند که بسیار جذاب و دیدنی هستند .
در ادامه موضوع بعدی که لازم دونستیم با شما به اشتراک بگذاریم این است که هر هفته ، بازاری در بستکیه به پا می گردد که در این بازار سنتی انواع محصولات متنوع ، قدیمی و همچنین صنایع دستی منحصر به فردی به فروش می رسد و اینکه این بازار هر چهارشنبه از ساعت 10 صبح تا غروب آفتاب برقرار بوده و حتما اگر مسیرتان به اینجا خورد سری بزنید خالی از لطف نیست .
همچنین در 60 متری بستکیه درست به سمت غرب ” قلعه فهیدی “ جای خوش کرده است که امروزه با نام ” موزه ملی ” کاربرد دارد و در ادامه این دژ در سال 1778 بنا نهاده شد و تا سال 1896 میلادی مقر حکومت و بعد از آن دادگاه و دادستانی نیز بوده است و سالها بعد از آن نیز بعنوان انبار مهمات استفاده می کردند که بعد از مدتی هم به زندان تبدیل شده بود که در سال 1971 میلادی به دستور “ راشد بن سعید آل مکتوم “ حاکم وقت دبی به موزه ملی تبدیل گردید که به جرات می توان گفت که قلعه فهیدی یکی از قدیمی ترین ساختمان هایی بوده که تا به حال در دبی خیلی سالم و بدون هیچ تغییری باقیمانده است که بسیار هم دیدنی و جذاب است و در ادامه اگر راهی اینجا شدید از دیوان حاکم حالی ” مقر حکم ” که بین محله بستکیه و قلعه فهیدی واقع شده است هم دیدن نمایید که ساختمان آن بسیار زیباست .
همچنین اگر بخواهیم نشانه بارز این منطقه را به شما معرفی کنیم وجود بادگیرهای جالب آن است که در کنار حیاط خانه ها وجود دارند و مانند یک خوشه کنار گرد هم جمع شده اند و همانند کوچه های باریک و پرپیچ و خم در هم پیچ خورده اند و اینکه برج های زیبا و ظریفی بر فراز ساختمان های سنتی اینجا از چهار طرف این منطقه را محاصره کردند که به عربی ” بارجبل “ نامیده می شوند ، لازم به ذکر است که بارجیل ها یکی از اولین سیستم های تهویه هوا بوده اند و تمام این منطقه شما برای یک بازدید چند ساعته بسیار جذاب و خاص می باشد و شما این توان را دارد که در کمال آرامش شما گردشگران را از هیاهوی خیابان های بردبی دور کند و وادارتان کند که قدم بزنید و کلی تجربه ناب را رقم زنید .
قابل توجه شما علاقه مندان به تاریخ شهرها و کشورها اینکه بسیاری از این ساختمان ها در این منطقه مورد بازسازی قرار گرفته و به گالری های هنری ، مغازه ها و کافه های بامزه ، مهمانخانه های بی نظیر ، رستوران های سنتی عربی ، خانه های خوشنویسی ، خانه تمبر و چند مرکز غیر دولتی از قبیل مرکز تبادل فرهنگی شیخ محمد و … تبدیل شده که به منظور ارتقا و رشد صنعت توریسم این منطقه سنتی در سال 2006 میلادی یک دفتر توریستی هم در آن تاسیس گشت .
در بالا اشاره ای به بازار بستاکیه کردیم ، شما عزیزان بعد از قدم زدن در این خانه ها و جاذبه های دیدنی این امکان را دارید که با آرامش خاطر به سمت بازار ” Al Bastakiya ” بروید تا بازار دبی را به معنای واقعی کلمه تجربه نمایید که به جرات می توان گفت یکی از مهمترین مراکز خرید دبی نامبرده می شود و شما در این بازار انواع مختلفی از پوشاک ، انواع هنرها ، طلا و جواهر و صنایع دستی مدرن و سنتی و … را به وفور خواهید دید که تنوع جذاب و شرایط انتخاب گسترده ایی را برای شما علاقه مندان به خرید فراهم کرده که از دستش ندهید و همچنین در این بازار می توانید شاهد اجرای موسیقی زنده و فعالیت های متعددی خواهید بود که قطعا برای شما جذاب و سرگرم کننده خواهد بود و توجه کنید که بازدید از این بازار یک روش عالی برای فهم اینکه چگونه سنت و مدرن در کنار هم یک فضای بسیار جذاب و خارق العاده را تشکیل دادند ، خواهد بود .
در آخر بگوییم که برای بازدید از بستکیه دبی می توانید از ساعت 10 صبح تا 10 شب بروید اما بازارش فقط روزهای چهارشنبه از ساعت ۱۰ صبح تا غروب آفتاب باز میباشد و در ادامه اگر قصد بازدید از کافه بازار را داشتید باید جمعه ها و شنبه ها از ساعت 11 صبح تا ۱۰ شب مراجعه کرده و در قسمت بازار در روزهای شنبه دارای ارائه خدمات پارکینگ می باشد .
