همه چیز از یک فیلم کوتاه بر روی تلوزیون آغاز شد، صحنه هایی کوتاه از یک مستند در نپال و همان به صورت خواسته ای در ذهن من ثبت شد و ناخودآگاه جسم و روح من را به خود مشغول کرد و درگیر شدم. درست یکسال بعد بود که در حال برنامه ریزی های سفری به نپال بودم چیزی که شاید برای خودم هم غریب بود. آن زمان هنوز کشور نپال برای ما ایرانیان در لیست سفرهای توریستی هم نبود و همه در حال رفتن به سواحل کشور ترکیه و اروپا بودند!
همه چیز از یک فیلم کوتاه بر روی تلوزیون آغاز شد، صحنه هایی کوتاه از یک مستند در نپال و همان به صورت خواسته ای در ذهن من ثبت شد و ناخودآگاه جسم و روح من را به خود مشغول کرد و درگیر شدم. درست یکسال بعد بود که در حال برنامه ریزی های سفری به نپال بودم چیزی که شاید برای خودم هم غریب بود. آن زمان هنوز کشور نپال برای ما ایرانیان در لیست سفرهای توریستی هم نبود و همه در حال رفتن به سواحل کشور ترکیه و اروپا بودند!
برای شروع مشکلات زیادی را داشتم که همه به دلیل علاقه بی اندازه من به همان تصاویری که دیده بودم برایم راحت شد، مشکلاتی از بابت هماهنگی های لازم برای رسیدن و اقامتی ۱۴ روزه در این کشور کوچک اما زیبا! برای این مهم دست به جستجو در شبکه اینترنت زدم و توانستم شرکت های توریستی را در کاتماندو پایتخت نپال پیدا کنم که از صفر تا صد این داستان را برای من راه اندازی میکرد با این تفاوت که پیمانکار من بودم و بر اساس نیاز و خواسته های من همه گونه همکاری لازم را داشتند. مشکلات یکی دوتا نبود و اولین آن نداشتن کارت اعتباری و پرداخت هزینه های مربوطه بود که با چند نامه نگاری توسط ایمیل حل شد و قرار بر این شد که هزینه را در بدو ورود و در آن کشور به صورت نقد پرداخت کنم، پس حالا جستجوی من صرف جاذبه های دیدنی نپال می شد! کشوری که 9 قله از ۱۴ قله بالای ۸۰۰۰ متر را در خود جا داده و با دارا بودن دره ها و کوه های بکر و دست نخورده، رودخانه های خروشان و پر آب، حیات وحش منحصر به فرد خود با وجود مردمانی بسیار مهربان و آرام که زندگی را در اوج فقر اما با آرامش و امنیت به مقصدی برای تمام گردش گران تبدیل کرده است.
نقشه کشور نپال
در ابتدا کمی از کشور نپال بدانیم. نپال کشوری است که در جنوب آسیا و شمال شرق هند واقع شده و این کشور مابین هند و چین قرار دارد که جمعیت آن در حدود ۲۷ میلیون و ۱۵۰ هزار نفر است، پایتخت آن کاتماندو با ۶۸۰ هزار نفر جمعیت و مساحت آن ۱۴۷،۱۸۱ کیلومتر مربع است. زبان مردم این کشور نپالی است و دین رسمی مردم هندو بوده و واحد پول آن روپیه با واحد جزء پایسا. برق در این کشور ۲۳۰ ولت در سیم ها جریان داشته و با دوشاخه ها و پریز های مدل C و D و M قابل دسترسی است.
این کشور کوچک صادر کننده برنج، الیاف کنف، شکر، پوشاک، فرش و فرآورده های چرمی است که در کنار آن شاهدانه هم به صورت غیر قانونی از صادرات آن می باشد. با وجود صادرات این کشور سهم بزرگ و مهمی از سرانه صنعت گردش گری را به خود اختصاص داده و هر ساله گردش گران زیادی برای بازدید از معابد و طبیعت بکر و صعود به قله های بلند آن به این کشور راهی می شوند.
با برنامه ریزی که انجام دادم توانستم به صورت تقریبی از مکان های دیدنی نپال و خواسته های خود برنامه ای را به روی کاغذ بیاورم و آن را با شرکت طرف قرار دادم در نپال مطرح سازم که با کمی تغییرات به سرفصل هایی برای این ۱۴ روز رسیدم و آخرین کار خرید بلیط بود که به دلیل آن که شرکت های زیادی به نپال پرواز ندارند توانستم از بین انتخاب ها شرکت هواپیمایی قطر و مسیر پروازی تهران به دوحه و از دوحه به کاتماندو و برعکس را انتخاب کنم. با مشخص شدن زمان پرواز به جستجو برای وسیله هایی که باید به همراه خود داشته باشم و تجهیزات تمرکز کردم. کشور نپال به دلیل حضور گردش گران و زمینه های تفریحی و ورزشی بسیار زیادی که به عنوان یک پتانسیل در خود دارد به یکی از هدف های بازار پوشاک این ورزش ها در آمده و به همین علت شما میتوانید ملزومات مورد نیاز خود را از بازار گسترده آنجا تهیه کنید.
سفر من سفری با کوله پشتی بود، اگر در سفرهای خود به دنبال نوگرایی و تجدد و لوکس بودن هستید، اگر حساس به محیط اطراف خود و غغذا و تمیزی مفرط می باشید، اگر توان راهپیمایی و کوه پیمایی سبک را ندارید و یا هراس از پیمودن راه در جنگل های استوایی دارید، در همین ابتدا فکر خود را از سفر کردن به نپال رها سازید! درست است که نپال دارای جاذبه های زیادی است که شاید هیچ کدام را در کشورهای دیگر پیدا نکنید، اما خود دارای مشکلات و مسایل منحصر به فرد است.
پایتخت آن کاتماندو با اسمی زیبا و دهن پر کن بدون ذره ای امکانات رفاهی و آسایشی است که اگر حساس باشید و به آرامش مطلق فکر میکنید هیچ گاه در این بزرگ شهر به آن دست نخواهید یافت! درست است که شخصا نیازی به امکانات خاص ندارم و زیاد در هیچ مورد سخت گیری نمیکنم، اما کاتماندو جایی متفاوت از دیگر پایتخت های دنیا است. هواپیمای قطری بعد از طی ۴ ساعت و نیم پرواز از دوحه بر فراز شهر کاتماندو قرار گرفت، شهری که از آن بالا بسیار تمیز و شسته به نظر میرسید شهری که در آسمانش ابرها ورای جاهای دیگر دنیا به چشم می آمدند و رودخانه ای درون شهر میچرخید. پس از آرام گرفتن هواپیما بر روی باند فرودگاه بین المللی اما محقر Tribhuvan International Airportپا به درون سالن اصلی فرودگاه گذاشتم، درست است که اسم سالن را بکار بردم اما به واقعیت بیشتر به خانه ای قدمی شبیه بود با دیواره ها و ستون های چوبی نم خورده که بوی چوب بیش از هرچیز به کهنگی می خورد.
میدانستم که برای ورود به این کشور نیازی به صدور ویزا از کشور مبدا نیست و به همین علت چون بقیه به سر میزی رفتم که همه در حال پر کردن فرم های صدور ویزا در فرودگاه کاتماندو بودند، فرمی ساده که بیشتر برای ثبت مشخصات فردی و گذرنامه ای کاربرد داشت تا هدف از سفر! پس از پر کردن فرم ها و ایستادن در صف برای نوبت صدور ویزا نوبت به پرداخت هزینه صدور ویزا می شود که برای تا ۲۰ روز اقامت در این کشور باید حدود ۲۵ دلار را پرداخت کنید که در اینجا نیز حتما باید پول را به دلار پرداخت نمایید و امکانات پرداخت با کارت های اعتباری نیز وجود ندارد. پس از پرداخت شما رسما وارد این کشور شده اید و شگفتی های زیادی در انتظارتان است.
پس از خروج و در استرس کامل برای پیدا کردن کسی به عنوان راهنما از طرف شرکت نپالی در کمال تعجب و ناباوری او مرا پیدا کرد و یک حلقه گل زرد و نارنجی را به گردنم انداخت که به معنی خوش آمد گویی به کشورش بود و سپس به طرف ماشین حرکت کردیم یک ماشین مانند که به نظرم ساخت هند بود یک مینی کوچک و سوار شدیم. شهر بیش از آنچه خوانده بودم درهم و شلوغ و خراب بود! صدای بوق مداوم و خیابان هایی که بیشتر شبیه کوچه بود و ازدحام موتور سوارها که از هر طرف رد می شدند! وقتی از فرودگاه بیرون آمدیم تقریبا هوا تاریک شده بود و در کمال ناباوری خیابان ها در تاریکی مطلق و اکثر مغازه ها یا موتور برق داشتند و یا از لامپ های اضطراری و شارژی استفاده میکردند. همه این ها روی هم با تنهایی و نا آشنایی میتوانست به سختی ماجرا دامن بزند که با مهربانی و توضیحات راننده که خود راهنمای من هم بود و انگار برای پرت کردن حواس من از دوروبر فرستاده شده بود، مرا به جلوی ساختمانی چند طبقه رساند که ظاهرا هتل بی ستاره من بود در محله تامیل شهر کاتماندو !
محله تامیل از اصلی ترین محله ها و در حقیقت زنده ترین جای این شهر درهم ریخته است که به دلیل وجود توریست های همه کشور ها و مغازه های فراوان خود میتوان گفت تا نزدیکی صبح شلوغ و زنده است! در این محله هاستل ها و هتل های بی ستاره به همراه رستوران های فراوان و مغازه های پوشاک و لوازم ورزشی و همچنین مغازه های که زینت آلات فراوانی را در معرض فروش گذاشته اند دیده میشود. این محله خود مدرسه بزرگی برای یادگیری فرهنگ گردش گری و تعامل با دیگر توریست ها است.
محله تامیل
پس از رسیدن به هتل که به مشابه مهمانسرا بود با مدیریت آژانسی که قرار بود در طی این ۱۴ روز مرا همراهی کند آشنا شدم و پس از خوش آمد گویی و توضیح درباره برنامه اختصاصی من، یک نسخه قرار داد و برنامه چاپ شده روزانه من در اختیارم قرار گرفت. برنامه ای که از ۸ صبح هر روز شروع شده و تقریبا تا ساعت ۱۸ ادامه پیدا میکرد. در این ۱۴ روز از دو شهر کاتماندو و پخارا و همین طور از روستا و پارک بین المللی چیتوان دیدن میکردم که این پارک در کمربند سبز زمین قرار گرفته است و باید منتظر تجربه های جدید در آن باشم. در همان شب اول و قبل از شام مبلغ هزینه طی شده با آژانس را به صورت نقدی پرداخت نمودم. لازم است بدانیم هزینه های خیلی از سفرها را میتوان با قرار گذاشتن با طرف مقابل و جلب اعتماد وی به صورت نقدی در لحظه ورود پرداخت نمود که این شامل هتل ها و هاستل ها هم می شود و در ضمن با راه کار هایی میتوان برای دریافت رسید هتل و رزرو راه کار هایی را از طریق سایت های Trip Advisor یا Lonely Planet یا دیگر سایت ها انجام داد.
هتل ها در کاتماندو بیشتر شبیه مسافرخانه بوده و تقریبا همه دارای شبکه اینترنت به صورت وای فای بوده و بیشتر آنها دارای موتور برق برای تامین برق مورد نیاز خود می باشند چرا که در پایتخت این کشور برق به صورت سه ساعت در طول روز بین محله های آن تقسیم شده و به ناچار باید این راه چاره را بکار ببندند و به همین علت آب گرم نیز در همه ساعت ها در هتل ها وجود ندارد و لازم است تا قبل از استحمام نسبت به اطمینان داشتن آب گرم به این امر مبادرت کنید.
برنامه من از فردا صبح شروع شد و طی روزها و شب هایی که در نپال بودم توانستم به دیدن جاذبه های کاتماندو بروم که میتوان دیدار از معبد های گوناگون آن مثل معبد میمون ها Monkey Temple که به دلیل وجود میمون ها در کنار انسان یاد کرد که به وسیله پله های زیادی باید تپه بلندی که مشرف بر شهر کاتماندو است را بالا رفت و در طی مسیر میمون ها نیز در کنار شما هستند و کافی است تا یکی از وسایل خود و یا خوراکی های همراه خود را بر روی زمین قرار دهید و این اطمینان را داشته باشید که در کسری از ثانیه توسط میمون ها به سرقت میرود.
در بالای این تپه بلند به سبک و رسم هندو ها معبد هایی وجود دارد که هر کدام نشانگر یکی از صدها خدای هندو است و چرخ های دعا هم یکی از ابزار های همیشگی این معابد. چرخ های دعا دقیقا استوانه هایی چرخان و فلزی هستند که در محل عبور زایران قرار دارد و بر روی آنها به زبان هندو دعا ها و مطالب دینی با انرژی مثبت نوشته شده و این عقیده رایج است که با چرخش این چرخ ها، دعا ها هم به همان طور میچرخند و در تمامی دنیا پخش میشوند.
چرخ دعا
از دیگر مکان های دیدنی کاتماندو میدان دوربار Durbar Square است که شهر قدیمی و تحت ثبت این میراث در یونسکو است که شامل مجموعه ای از کاخ ها و معابد و زیارتگاه ها با مجسمه های متفاوت از دیگر معابد هندویی است که طی قرن دوازدهم تا هجدهم ساخته شده است. در این میدان در حال حاضر با وجود زلزله مهیب سال ۲۰۱۵ که بسیاری از این آثار باستانی خراب شدند میتوانیم ترکیب سنت و مدرنیته را دید که با دقت بسیار زیاد حفظ و نگهداری میشود.
میدان دوربار
در کاتماندو رودخانه مقدس باگماتی جریان دارد که در فصل بارندگی با جریان زیاد آب زندگی و مرگ را بین خود و این مردم سنت گرا جابجا میکند. معبد پاشوپاتینات Pashupatinath Temple که در کناره این رودخانه قرار گرفته محلی برای سفر به دنیای دیگر هندو هاست. این معبد به روی گردشگرانی که مذهب هندو ندارند بسته است و میتوان تنها از قسمت هایی که مشرف به این معبد است بازدید کرد، قسمت هایی که میتوان علاوه بر دیدن بناهای خاص این معبد از بیرون به دیدن راهبه های بودایی با نام سادهو Saho رفت. سادهو ها افرادی هستند که از جامعه دوری کرده و بدن خود را با رنگ های خاص می پوشانند و اغلب به اعتیاد مواد افیونی هم به در آمده اند و در نزدیکی این معبد با فقر شدید به گدایی چند روپیه برای گرفتن عکس توسط توریست ها مشغول هستند. یکی از مراسم مشهور در نپال مراسم سوزاندن مردگان است که طی رسوم خاص و پس از به جا آوردن آن ها توسط راهبان بودایی مردگان سوزانده شده و خاکستر حاصل از آن به درون رودخانه باگماتی برای تطهیر ریخته می شود.
مراسم سوزاندن مرده
در نپال معبدها در همه جا دیده میشود، از خیابان ها و کوچه ها گرفته تا در مسیر های کوه پیمایی معبدهای بزرگ و کوچک وجود دارد و هر روز صبح با صدای زنگ این معابد از خواب بیدار میشوید و میتوانید از آداب و رسوم دینی این مردم بازدید داشته باشید.
استوپای بودانات یک از بزرگ ترین استوپا و معبد در دره کاتماندو است که برای کلیه بوداییان دارای احترام بوده و به عقیده آنان یکی از اجزای بدن بودا درون این معبد قرار گرفته است. هر بودایی و هندو پس از رسیدن به این استوپا هفت دور به دور آن میچرخد تا ادای وظیفه دینی خود را کرده باشد و بودایی های دیگری هم هستند که با پای پیاده و برهنه از دیگر مکان های نپال به این استوپا برای زیارت و دعا می آیند.
معبد پودانات
در کاتماندو مکان های دیدنی دیگری هم چون استوپای Swayambhunath و شهر تاریخی بختاپور و موزه ملی نپال وجود دارد که دیدن آن خالی از لطف نیست.
بدیهی است نمیشود به نپال سفر کرد و یکی از برنامه های ترکینگ و کوه پیمایی سبک تا سنگین را در برنامه نداشت و با توجه به اینکه پلان های زیادی توسط آژانس های گردش گری که تعدادشان هم زیاد است وجود دارد، شما میتوانید از سه روز تا یک هفته را طبق برنامه خود در یکی از مسیر کوهستانی و زیبای نپال گذراند. در این مسیر ها شما از شهرهای بزرگ دور شده و در روستاهای این کشور و در بین مردم بسیار مهربان روزهایی را سپری میکنید که خود میتواند آشنایی بیشتر شما را با فرهنگ و جامعه روستایی داشته باشد. اگر به صورت حرفه ای کوه نوردی میکنید میتوانید از مسیر های کمپ اصلی اورست و یا کمپ اصلی آناپورنا استفاده کرده و علاوه بر دیدنی های مسیر نسبت به صعود اقدام کنید،
در غیر این صورت میتوانید بسته به توان جسمی خود مسیری سبک تا نیمه سنگین را انتخاب و چند روزی را در دامان طبیعت باشید. برای این برنامه ها باید حتما یک راهنما و باربر در استخدام شما باشد و همین طور عوارض و مجوز ورود به منطقه ای که انتخاب کرده اید که همه را میتوانید با برنامه ریزی قبلی به راحتی انجام دهید که من به توسط شرکت گردش گری خود اقدام به اینکار کردم. به دلیل اینکه در سال های اخیر تعداد گردش گرانی که گم میشدند و یا حوادثی برایشان رخ میداد زیاد شد، دولت این قانون را وضع کرد که علاوه بر مجوز ورود به منطقه هر گردش گر یا هر گروه بسته به نفرات خود باید راهنما به همراه داشته باشند. در مسیر های ترکینگ به غیر از مناظر متفاوت که میتوانید شاهد آنها باشید کلیه هزینه ها بر روی آن تور که شما براش اقدام کرده اید است،
بدین صورت که شما در ابتدا مسیر خود را بسته به توان جسمی خود مشخص میکنید و هزینه ای که پرداخت میشود برای مجوز، باربر و راهنما است که هزینه اقامت شب و صبحانه و ناهار و شام شما هم می شود و به جز آب که خودتان باید بخرید بقیه موارد بر روی تور شما لحاظ شده است. در مورد آب بدانید که کلا در نپال باید از شیشه های آب معدنی استفاده کرد که هر چه در مسیر ترکینگ به مکان های بالاتر میرسید قیمت همه چیز از جمله آب معدنی نیز گران تر از آن چیزی که در شهر بوده می شود. این افزایش قیمت صرفا به این دلیل است که تمامی اقلام توسط باربرها به بالای کوه منتقل شده. باربرهای نپال که در کوهستان ها زندگی میکنند به نام شرپا مشهور هستند و از توان جسمی بالایی برخوردار هستند.
قله اورست از رشته کوه هیمالیا
پس از پایان ترکینگ خروج شما از منطقه نیز بر اساس ورودی که داشته اید ثبت شده و علاوه بر آن به شما برگه صعود منطقه داده خواهد شد. برای این عملیات مجوز ها و برگه ها نیاز است تا به تعداد هر ترکینگ که در این کشور انجام میدهید یک قطعه عکس پرسنلی نیز به همراه داشته باشید، چرا که در پای برگه های صعود شما عکس شما قرار گرفته و ممهور به مهر همان منطقه خواهد شد.
یکی از منحصر به فردترین پارک های بین المللی در نپال واقع شده در کنار روستایی به نام چیتوان که بر روی کمربند سبز زمین است و گونه های جانوری و گیاهی خاص خود را دارد. این روستا به دلیل آنکه مردمانش به شهر ها مهاجرت نکنند زیر نظر یونسکو اداره شده و هزینه هایی را برای ماندن افراد روستا متقبل می شود. برای رسیدن به چیتوان و این پارک ملی علاوه بر استفاده از هواپیما میتوان از راه زمینی فوق العاده زیبایی که بین کاتماندو و چیتوان است استفاده کرد. راهی که در عین حال زیبایی بسیار خطرناک و پر مخاطره است. این مسیر ۱۷۰ کیلومتر راه پیچ در پیچ دارای پرتگاه های فراوان و دست اندازهای بسیار به دلیل خرابی جاده است که با ماشین حدود پنج ساعت به طول می انجامد. در بین راه از کناره رود بسیار زیبای تریشولی میگذریم که مناسب ورزش رفتینگ است و بد نیست تا قبل از رسیدن به چیتوان با قایق ها و افراد مجرب این ورزش در رودخانه خروشان تریشولی به این ورزش مهیج بپردازیم. رودخانه ای وحشی و سرکش که اوج هیجان را برای شما به ارمغان خواهد آورد.
پس از آن با رسیدن به روستای چیتوان و اقامت در هتل ها و یا لوج های توریستی با تنوع قیمت بسیار میتوان همراه تورهای این روستا شد و از جنگل و پارک ملی چیتوان بازدید کرد. بازدیدی که هم به صورت فیل سواری به مدت ۳ ساعت و نزدیکی به جانوران منحصر به فرد در این زیستگاه به مانند میمون و کرگدن خاکستری و همین طور تمساح های پوزه بلند مخصوص این ناحیه از فاصله چند متری اما بر روی پشت فیل نظاره گر آنها بود و یا با پیاده روی چند ساعت در بین جنگل از نزدیک محیط خاص این جنگل را حس کرد. فیل های آسیایی که در این مکان وجود دارند عمده تفاوت هایی را با فیل های آفریقایی دارند، از جمله کوتاهی قد و کم بودن وزن نسبت به فیل های آفریقایی و همینطور پشت گونه آسیایی به صورت محدب بوده که در فیل های آفریقایی به صورت صاف می باشد.
کایاک سواری در روستای چیتوان
در روستای چیتوان میتوان کسب و کار و کشاورزی که در سالیان قبل در این روستا مرسوم بوده را به همان صورت دید. روستاییانی که هنوز هم بنا به سیاست کاری یونسکو به صورت ابتداعی به زندگی خود میپردازند.
از دیگر شهرهای بزرگ نپال شهر پخارا است که در کنار دریاچه فیوا واقع شده که خود دلیل زیبایی دو چندان این شهر است. شهر پخارا به نسبت شهری چون کاتماندو با وجودی کوچکی محیطی زیباتر و با داشتن رستوران ها و هتل های نسبتا بهتر جو و فضایی اروپایی را به خود گرفته است. در این شهر با قایق سواری روی دریاچه فیوا میتوانید به داستان های مردم شهر در خصوص گودی دریاچه فکر کنید یا با پارو زدن قایق بر روی آن به آرامش خاص برسید. برای انتخاب یکی از مسیر های کوهستان آناپورنا باید از این شهر به سمت قلل مرتفع این کوهستان راهی شوید.
رستوران های متنوع نپال با غذاهای بین المللی و همین طور غذاهای پر مزه نپالی آن هم با قیمت های اندک بی شک هر ذایقه ای را ارضا میکند، از غذاهای خوشمزه نپالی میتوان به دال بات، پولایو، مومو، سل روتی و توکپا اشاره کرد. هرکدام از این غذاها طعم و سبک خاص خود را داشته و میتواند وعده مناسبی برای آشنایی شما با غذاهای نپالی باشد.
در نپال هزینه ها تقریبا پایین است، به طور مثال هزینه یک روز سفر ارزان حدود ۶۰ دلار و داشتن سفری لوکس بطور روزانه حدود ۲۰۰ دلار به بالا خرج برمیدارد. در آخر به این نکته میتوان اشاره کرد که علاوه بر اینکه سفر به نپال یک سفر لوکس و ریلکس کننده به مانند سواحل ترکیه نیست! اما خاطراتی را به همراه شما روانه کشور خود خواهد کرد که محال است از یادتان برود. کشوری زیبا و ارزان برای توریست هایی که خودشان را با همه شرایط وفق میدهند.
